Γέφυρα Τέμπλας, νέα και παλιά, πρόσφατες φωτογραφίες και λίγη ιστορία.
Κείμενο και φωτογραφίες Απόστολος Κων. Καρακώστας
Όσες φορές και να έχει επισκεφθεί κανείς τα πέτρινα γεφύρια της Τέμπλας και Αυλακίου ψηλά στον Αχελώο, δεν χάνει την ευκαιρία να τα ξαναδεί και να τα θαυμάσει, ανεξάρτητα από την εποχή και τις καιρικές συνθήκες στην περιοχή.
Φυσικά τους καλοκαιρινούς μήνες είναι ιδανικός ο συνδυασμός της περιήγησης εκεί πάνω με ένα δροσερό μπάνιο στα πεντακάθαρα νερά του Ασπροπόταμου.
Αλλά και μέσα στον βαρύ χειμώνα το θέαμα του αγριεμένου ποταμού που με μεγάλη ταχύτητα ρέει κάτω από τα γεφύρια είναι φανταστικό.
Κτίστηκαν εδώ και εκατόν είκοσι χρόνια και στέκουν αγέρωχα αντιμέτωπα με πλημμύρες που κάπου-κάπου τα σκεπάζουν ολόκληρα.
Και οι δυο γέφυρες είναι πολύ όμορφες και δεμένες με το γύρω τους περιβάλλον, αλλά αυτή της Τέμπλας ξεχωρίζει για την αρμονία και το εξαιρετικό πελέκημα που έγινε στις πέτρες της, που καθώς λένε ήταν αριθμημένες.
Οι εμπειρικοί μάστορες που τις πελέκησαν, τις αρίθμησαν βάσει σχεδίου και οδηγιών, από τους σπουδαγμένους επιβλέποντες μηχανικούς.
Και η κάθε μία πέτρα πήγε στην προκαθορισμένη θέση της.
Τα γεφύρια άντεξαν στις μεγάλες κατεβασιές του Αχελώου που αιώνες πριν από αυτές γκρέμισε δυο παλιότερες που είναι άγνωστο πότε κατασκευάστηκαν και από ποιους.
Λίγο πιο πάνω από την γέφυρα Αυλακίου υπήρχε η τρίτοξη γέφυρα στις «Τριχιές» που αναφέρει ο Άγγλος Συνταγματάρχης Baker όταν στα 1832 χάραξε τα πρώτα σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκιά σε εκείνο το σημείο. (Σημ. 1η)
Και λίγο πιο πάνω από της Τέμπλας την γέφυρα, υπάρχουν ακόμα τα δυο βάθρα μιας άγνωστης γέφυρας που κανείς δεν γνωρίζει το πότε κτίστηκε, πότε έπεσε και από ποιους κατασκευάστηκε.
Είναι γνωστή σαν η γέφυρα του Ρεγκούτα, όνομα που απορρέει από ιδιοκτήτη κτημάτων στην περιοχή. (βλέπετε φωτογραφίες)
Η γέφυρα της Τέμπλας αν και έχει καταπονηθεί τα τελευταία 70 χρόνια από το πέρασμα αυτοκινήτων θα αντέξει για πολύ ακόμα μια και δίπλα της κατασκευάστηκε σύγχρονη τσιμεντένια γέφυρα που θα χρησιμοποιηθεί από όλα τα βαριά οχήματα-όταν δοθεί στην κυκλοφορία, πιθανόν…προεκλογικά σε τρία χρόνια...
Η κατασκευή της, το σκάλισμα και το δέσιμο των πετρών της γέφυρας Τέμπλας, που πέτυχαν οι Τζουμερκιώτες μάστορες που την έχτισαν, άντεξε σε έκρηξη νάρκης σε προσπάθεια ανατίναξης στον Εμφύλιο πόλεμο, όταν έκοβαν τα γεφύρια πίσω τους…Όπως έγινε και στην γέφυρα του Κοράκου 22 χιλιόμετρα πιο βόρεια από την Τέμπλα…(βλέπετε φωτογραφίες).
Γιατί ενώ στην χώρα μας γίνονται κάποια σπουδαία έργα, σκοντάφτουμε στις…λεπτομέρειες.
Έγινε η γέφυρα της Τετάρνας στην δεκαετία του 1970 με τα τέσσερα «ρεκόρ» και για χρόνια δεν είχε…πρόσβαση! Οι άνθρωποι την ανέβαιναν με…σκάλες…Και ακόμα σήμερα ο δρόμος πριν την γέφυρα δεν έχει δια πλάτυνση, είναι στενός και δεν χωράνε 2 αμάξια…
Η νέα γέφυρα της Τέμπλας κατασκευάστηκε από καιρό και ακόμα δεν έχουν ολοκληρωθεί τα έργα πρόσβασης-ειδικά από την μεριά των Βρουβιανών του Ορεινού Βάλτου-για να έχει οδική σύνδεση…
Τώρα θα μου πεις ότι αν δοθεί στην κυκλοφορία, θα «αναδειχθεί» το πρόβλημα του στενού δρόμου και της ταλαιπωρημένης γέφυρας του Εμπεσού…Που «τυπικά» έχει όριο τους 15 τόνους και την περνούν 40τονα φορτηγά…
Ετούτη την εποχή-Δεκέμβρης μήνας-η στάθμη της λίμνης Κρεμαστών παραμένει χαμηλή, μετά την μεγάλη καλοκαιρινή ξηρασία.
Οι μικρές φθινοπωρινές κατεβασιές του Αχελώου την «χρωμάτισαν» πρασινογάλανη, και τα πολλά από τα «νησάκια» της που έχουν αβαθή «υφαλοκρηπίδα» ενώθηκαν με την κοντινότερη στεριά.
Έτσι ο επισκέπτης που ήξερε την λίμνη γεμάτη, τώρα αντικρίζει-και φωτογραφίζει-διαφορετικό τοπίο!
Σημ. 1η. ο G. Baker έγραψε: From the mouth of Stus Kapnus to that of the Platanies river, the line follows the bed of Aspro for about two-thirds of a mile, passing under a ruined bridge having the remains of three arches, the piers of the central and widest being 60 feet apart. It is known by the name Stais Trichais, from the practice of restoring a temporary communication during the winter months by means of hair ropes. (Memoir on the Northern Frontier of Greece By Lieutenant-Colonel Baker Vol. 7 (1837) pages 81 – 94).
Μετάφραση: Από τις εκβολές του χειμάρρου «Στου Καπνούς» (Αυλάκι, δυτική όχθη Αχελώου) μέχρι του χειμάρρου Πλατανιάς, (ανατολική όχθη) , συνορογραμμή ακολουθεί την κοίτη του Άσπρου (Αχελώου) για περίπου δύο τρίτα του μιλίου, περνώντας κάτω από μια ερειπωμένη γέφυρα που έχει τα υπολείμματα τριών τόξων, οι προβλήτες (βάθρα) του κεντρικού και πλατύτερου είναι 60 πόδια μακριά. Είναι γνωστό με το όνομα Στις Τριχιές, από την πρακτική της αποκατάστασης μιας προσωρινής επικοινωνίας κατά τους χειμερινούς μήνες με τρίχινα σχοινιά.
Α.Κ.Κ.
Α.Κ.Κ.