Ξεκίνησαν οι μηνιαίες συναθροίσεις στον Άη Γιάννη της Σπολάϊτας Αγρινίου
Κείμενο και φωτογραφίες Απόστολος Κων. Καρακώστας
Την Κυριακή απολείτουργα, λίγο μετά τις ένδεκα η ώρα, στις 20 Οκτώβρη έγινε η έναρξη των μηνιαίων συναντήσεων στον παλιό Ιερό Ναό του Αη Γιάννη της Σπολάϊτας.
Τα 14 χιλιόμετρα από το Αγρίνιο, είναι ένας «περίπατος» δέκα λεπτών με αυτοκίνητο και μόλις πέντε λεπτών από την όμορφη κοινότητα της Σπολάϊτας, που δεσπόζει σ’ έναν καταπράσινο από ελιές λόφο, πάνω από την λίμνη του Στράτου, που παλιά ήταν η κοίτη του Ασπροπόταμου.
Ο Παπά Σπύρος Καπελλάκης εφημέριος της Σπολάϊτας, χωρίς ίχνος κούρασης, αν και ήταν από τα χαράματα στο ιερό του καθήκον σαν Λειτουργός της κοινότητας, με χαμόγελο και καλοσυνάτα λόγια καλωσόρισε τους πιστούς που άρχισαν να καταφθάνουν με αυτοκίνητα και ένα ναυλωμένο λεωφορείο.
Το Αρχονταρίκι γέμισε γρήγορα και ο Παπά Σπύρος ενημέρωσε καθισμένους και όρθιους, μέσα και έξω, για το νέο πρόγραμμα των συναντήσεων για τους επόμενους μήνες. (το πρόγραμμα ακολουθεί στο τέλος του κειμένου).
Μοίρασε φωτοτυπημένες σελίδες από το πρόγραμμα σε όλους καθώς και περίληψη του κηρύγματος της ημέρας.
Όπως πάντα κάνει τα τελευταία δύο χρόνια, έτσι και τώρα που μπαίνουμε στον τρίτο χρόνο, απλουστεύει με τα λόγια του και κάνει κατανοητά στους πιστούς τα μυστήρια της Εκκλησίας.
Για φέτος ξεκίνησε τις μηνιαίες συνάξεις με ερμηνευτικές ομιλίες που έχουν να κάνουν με το κείμενο της Νεκρώσιμης Ακολουθίας.
Αξίζει να γνωρίζει ο πιστός τι ακριβώς σημαίνει νεκρώσιμος ακολουθία καθώς πολλοί από εμάς περνάμε απαρατήρητους τους ψαλμούς, στις κηδείες που πηγαίνουμε.
Άσε που πολλοί μπαίνουν στην εκκλησία μόνο για να συλλυπηθούν τους οικείους του μακαρίτη, δεν παρακολουθούν την ακολουθία, συζητούν στο προαύλιο του Ναού και με την συμπεριφορά τους επιβεβαιώνουν τον Φρόιντ που είπε ότι: «όταν πάμε σε κηδεία, υποσυνείδητα χαιρόμαστε, γιατί για άλλη μια φορά τη γλιτώσαμε…»
Μίλησε λοιπόν ο σεβαστός Παπά Σπύρος σε ένα ακροατήριο που τον ξέρει και τον ακούει με την δέουσα προσοχή.
Μετά την πλήρως κατατοπιστική ανάλυση της νεκρώσιμης ακολουθίας, ευλόγησε τα πλούσια εδέσματα που άρχισαν να γεμίζουν τα τραπέζια οι εθελόντριες κυρίες της Σπολάϊτας.
Όλα όπως κάθε φορά όλα ήταν πλουσιοπάροχα και πεντανόστιμα! Προσφέρθηκαν νερά και αναψυκτικά.
Ακολουθεί η πλήρης ομιλία του πατρός Σπυρίδωνα Καπελλάκη:
«Τα τροπάρια της νεκρώσιμης ακολουθίας, καθώς και τα αναγνώσματα, εκτός από την θεολογική τους πληρότητα, περιέχουν και πολύ υψηλά φιλοσοφικά νοήματα.
Η ακολουθία αυτή είναι βεβαίως η προσευχή προς τον Θεό για την ανάπαυση της ψυχής του κεκοιμημένου, αλλά παράλληλα είναι και διδακτική και για εμάς, ώστε αυτό που σκεφτόμαστε και λέμε πολλοί τις στιγμές αυτές: «δεν είμαστε τίποτα» όπως το εννοούμε, αφ’ ενός να μην το ξεχνούμε μόλις αποχωρήσουμε από την Εκκλησία και αφ’ ετέρου να μάθουμε τι είμαστε ως άνθρωποι κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση του θεού πλασθέντες.
Να σημειωθεί εξ αρχής ότι τα αναφερόμενα και αποδιδόμενα στον κεκοιμημένο λόγια δεν διαφοροποιούνται ανάλογα με τον τρόπο της επίγειας ζωής αυτού, αλλά είναι τα ίδια για όλους.
Στο Τυπικό της Εκκλησίας, μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι δεν υπάρχει καμιά διάκριση για κανέναν άνθρωπο, όσο μεγάλο αξίωμα και αν κατείχε επί της γης. Η νεκρώσιμος ακολουθία είναι η ίδια για όλους τους ανθρώπους, είτε αυτοί είναι βασιλιάδες, πατριάρχες, αρχιερείς, ιερείς, άνδρες, γυναίκες, μικροί ή μεγάλοι, επειδή όπως λέει και ο απόστολος Παύλος "Πάντες γαρ υμείς εις εστέ εν Χριστώ Ιησού" ( Γαλάτας Γ/3: 28.)
Ακούγονται στην ακολουθία οι Ψαλμοί του Δαβίδ: Ευλογητός ο Θεός ημών, πάντοτε, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.
Ευλογημένος να είναι ο Θεός μας πάντοτε τώρα και πάντα και αιώνια. Αμήν.
Και: Άμωμοι εν οδώ. Αλληλούια. Ευλογητός εί Κύριε, δίδαξόν με τα δικαιώματα σου. Αλληλούια.
Όσοι βαδίζουν την οδό του Κυρίου πρέπει να είναι άμωμοι και καθαροί από κάθε μόλυσμα αμαρτίας. Δοξολογείτε τον Κύριο! Άξιος ευλογίας είσαι Κύριε, κάνε μου γνωστά τα δικαιώματά σου πάνω σε όλα τα δημιουργήματά σου. Δοξολογείτε τον Κύριο!
Ακολουθούν οι ψαλμοί: Επεπόθησεν η ψυχή μου του επιθυμήσαι τα κρίματά σου εν παντί καιρώ. Αλληλούια.
Λαχτάρησε η ψυχή μου να επιθυμήσει τα μυστήριά σου σε κάθε στιγμή. Δοξολογείτε τον Κύριο!
Ενύσταξεν η ψυχή μου από ακηδίας, βεβαίωσόν με εν τοις λόγοις σου. Αλληλούια.
Η ψυχή μου περιήλθε σε πνευματική υπνηλία εξαιτίας της ανορεξίας μου και της αδιαφορίας μου, στήριξέ με, ώστε να έχω βεβαιότητα στα αδιάψευστα λόγια σου. Δοξολογείτε τον Κύριο!
Κλίνον την καρδίαν μου εις τα μαρτύριά σου και μη εις πλεονεξίαν. Αλληλούια.
Κάνε η καρδιά μου να είναι στραμμένη στις μαρτυρίες που αποδεικνύουν την ύπαρξή σου και στις εντολές σου και όχι να είναι στραμμένη στη πλεονεξία. Πράγματι, όποιος έχει στραμμένη τη καρδιά του στη πλεονεξία δεν προσέχει στις μαρτυρίες και στις εντολές του Θεού. Η πλεονεξία, που είναι η ολοκληρωτική αφιέρωση του ανθρώπου για την απόκτηση όλο και περισσοτέρων υλικών αγαθών, είναι μεγάλη αμαρτία.
Αθυμία κατέσχε με από αμαρτωλών, των εγκαταλιμπανόντων τον νόμον σου. Αλληλούια.
Βαρυθυμία, ακεφιά και κατάπτωση με κατέλαβε εξ αιτίας των αμαρτωλών που εγκαταλείπουν το νόμο σου. Ο υπέρτατος νόμος του Θεού είναι η αγάπη μας για το Θεό και για το συνάνθρωπο. Η μη τήρηση του Θεϊκού αυτού νόμου φέρνει δεινά στους ανθρώπους. Έτσι λοιπόν όποιος είναι μαθητής του Χριστού υποφέρει και προσεύχεται καθώς βλέπει γύρω του αυτή τη χαώδη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί πάνω στον κόσμο εξαιτίας των αμαρτωλών ανθρώπων που ζουν, έχοντας εγκαταλείψει το νόμο του Θεού. Δοξολογείτε τον Κύριο!
Μέτοχος εγώ ειμί πάντων των φοβουμένων Σε και των φυλασσόντων τας εντολάς Σου. Αλληλούια.
Εγώ συμμετέχω μαζί με όλους αυτούς που Σε φοβούνται (σέβονται) και φυλάσσουν (εφαρμόζουν) τις εντολές Σου στη ζωή τους. Ο στίχος αυτός μας λέγει ότι όλοι οι αληθινοί Χριστιανοί έχουν υποχρέωση να φυλάσσουν και να εκτελούν τις άγιες εντολές του Θεού. Δοξολογείτε τον Κύριο!
Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι.
Η Δόξα ανήκει στο Πατέρα και στον Υιό και στο Άγιο Πνεύμα.
Και νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν. Αλληλούια.
Και τώρα και πάντοτε και αιώνια. Αμήν. Αλληλούια. Δοξολογείτε τον Κύριο.
ΣΤΑΣΙΣ Β΄. Ηχος πλ. α΄.
Αι χείρες σου εποίησάν με και έπλασάν με, συνέτισόν με και μαθήσομαι τας εντολάς σου. Ελέησόν με Κύριε.
Τα χέρια σου με δημιούργησαν και με έπλασαν, δώσε μου σύνεση και θα μάθω τις εντολές σου. Ο στίχος αυτός παραπέμπει στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου της "Γένεσης" στην Παλαιά Διαθήκη, όπου εκεί αναφέρεται η δημιουργία του ανθρώπου από το Θεό, όπου ο Θεός του έδωσε το γήινο υλικό ανθρώπινο σώμα και την άυλη ψυχή του που είναι φτιαγμένη κατ’ εικόναν και καθ’ ομοίωσιν του Θεού. Ελέησέ με Κύριε!
Ότι εγεννήθην ως ασκός εν πάχνη, τα δικαιώματά σου ουκ επελαθόμην. Ελέησόν με Κύριε.
Διότι γεννήθηκα σαν ένα ασκί μέσα στη πάχνη, αλλά τα δικά σου δικαιώματα επάνω μου δεν τα ξέχασα ποτέ. Ελέησέ με Κύριε!
Σος ειμί εγώ, σώσον με, ότι τα δικαιώματά σου εξεζήτησα. Ελέησόν με Κύριε.
Δικός σου είμαι εγώ Κύριε. Σώσε με, διότι ζήτησα με όλη μου τη καρδιά τα δικαιώματά σου. Ελέησέ με Κύριε!
Από των κριμάτων σου ουκ εξέκλινα, ότι συ ενομοθέτησάς με. Ελέησον με Κύριε.
Από τις δίκαιες κρίσεις σου δεν παρέκκλινα, γιατί εσύ τοποθέτησες τους νόμους σου επάνω μου. Ελέησέ με Κύριε!
Έκλινα την καρδίαν μου, του ποιήσαι τα δικαιώματά σου εις τον αιώνα δι’ αντάμειψιν. Ελέησόν με Κύριε.
Έστρεψα τη καρδιά μου στο να εκτελώ τις εντολές σου αιωνίως, με σκοπό την ανταμοιβή μου που είναι η αιώνια ζωή. Ελέησέ με Κύριε!
Καιρός του ποιήσαι τω Κυρίω. Διασκέδασαν τον νόμον σου. Ελέησόν με Κύριε.
Είναι καιρός να ενεργήσει ο Κύριος. Οι άνθρωποι καταπάτησαν και περιγέλασαν το νόμο σου, όμως υπάρχει ένα μικρό υπόλοιπο δίκαιων ανθρώπων που ζουν μέσα σε μια άδικη, άθεη, πικρή και σκληρή κοινωνία και αυτοί παρακαλούν να ενεργήσει ο Κύριος και να πράξει έτσι, ώστε στο τέλος να επικρατήσει η δική του Θεία Δικαιοσύνη μέσα σε έναν κόσμο που συνεχώς αθετεί και παραβαίνει τους νόμους του Θεού. Ελέησέ με Κύριε!
Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι.
Η Δόξα ανήκει στον Πατέρα και στον Υιό και στο Άγιο Πνεύμα.
Και νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.
Και τώρα και πάντοτε και αιώνια. Αμήν.
Ελέησόν με Κύριε, Κύριε, ελέησέ με Κύριε, Κύριε!
ΣΤΑΣΙΣ Γ΄. Ηχος πλ. δ΄.
Και ελέησόν με. Αλληλούια. Και ελέησέ με. Δοξολογείτε τον Κύριο.
Επίβλεψον επ΄ εμέ και ελέησόν με, κατά το κρίμα των αγαπώντων το όνομά σου. Αλληλούια.
Στρέψε το βλέμμα σου με ευμένεια απάνω μου και ελέησέ με, σύμφωνα με την κρίση σου για αυτούς που αγαπούν τον Άγιο Όνομά σου. Δοξολογείτε τον Κύριο.
Νεότερος εγώ ειμί και εξουθενωμένος, τα δικαιώματα σου ουκ επελαθόμην. Αλληλούια.
Είμαι νέος στην πίστη ασήμαντος και αποκαμωμένος, όμως δεν ξέχασα ποτέ τα δικαιώματά σου επάνω μου. Δοξολογείτε τον Κύριο.
Της φωνής μου άκουσον Κύριε, κατά το έλεός σου, κατά το κρίμα σου ζήσον με. Αλληλούια.
Σε παρακαλώ, Κύριε, άκουσε τη φωνή μου σύμφωνα με το μεγάλο σου έλεος, σύμφωνα με τη δίκαιη κρίση σου δώσε μου ζωή. Δοξολογείτε τον Κύριο!
Άρχοντες κατεδίωξάν με δωρεάν, και από των λόγων σου εδειλίασεν η καρδία μου. Αλληλούια.
Άρχοντες του αμαρτωλού τούτου κόσμου με καταδίωξαν αναίτια, χωρίς κανένα λόγο και από τα λόγια σου που είναι εναντίον της αδικίας, φοβήθηκε η καρδιά μου.
Ζήσεται η ψυχή μου και αινέσει σε και τα κρίματά σου βοηθήσει μοι. Επλανήθην ως πρόβατον απολωλός ζήτησον τον δούλον σου, ότι τας εντολάς σου ουκ επελαθόμην.
Θα ζήσει η ψυχή μου και θα σε δοξολογεί αιωνίως. Πλανήθηκα σαν το χαμένο πρόβατο, ψάξε να βρεις το δούλο σου, γιατί ποτέ μου δεν ξέχασα τις εντολές σου. Ο στίχος αυτός υπενθυμίζει την παραβολή του Χριστού για το χαμένο πρόβατο, που με πολλή αγάπη ο βοσκός ψάχνει να το βρει (Λουκάς ΙΕ/15: 4-7).
Τελειώνοντας έχουμε να παρατηρήσουμε πως το πρώτο μέρος της νεκρώσιμης ακολουθίας περιλαμβάνει τον «άμωμο», που, όπως προαναφέρθηκε, ονομάστηκε έτσι, καθώς ξεκινάει με την φράση «Άμωμοι εν οδώ».
Η ψαλμώδηση του «αμώμου» γίνεται σε τρεις στάσεις, εις τύπον άμα και δόξαν της Τριάδος, γι’ αυτό και επισφραγίζεται από το «Δόξα…Και νυν…» στο τέλος κάθε στάσης.
Σύμφωνα με το υπόμνημα του Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Συμεών (+1429), το οποίο συνέταξε για τη νεκρώσιμη ακολουθία που ψαλλόταν στην εποχή του, οι Ψαλμοί αυτοί «προγράφουν την πολιτείαν του Σωτήρος», «την ζωήν των αγίων», σύμφωνα με την οποία «οφείλει να ζήσει ο κάθε ευσεβής».
Σε κάθε στάση γίνεται προσευχή παρά πάντων των ιερέων, δηλαδή αίτηση για ανάπαυση της ψυχής του κοιμηθέντος και σε κάθε ψαλμικό στίχο λέγεται το «Αλληλούια», το οποίο σημαίνει ότι «έρχεται ο Κύριος», δηλαδή δηλώνει «τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου».
Η πρώτη στάση ψάλλεται σε ήχο πλ. β ειρμολογικό, δηλαδή σύντομο, έναν ήχο συσταλτικό, κατανυκτικό και κατεξοχήν πένθιμο. Η δεύτερη στάση ψάλλεται σε ήχο πλ. α, ήχο πανηγυρικό, που προσημαίνει την ανάσταση και δεν αφήνει να μείνουμε στο πένθος και τη θλίψη. Και η τρίτη στάση ψάλλεται σε ήχο πλ. δ κατά τριφωνία, επίσης ήχο με χαρακτήρα πανηγυρικό και με άκουσμα που θυμίζει παιάνα».
--------------------ο-----------------
Πρόγραμμα Ιεραποστολικού έτους 2024-2025
1. Κυριακή 20 Οκτωβρίου 2024, 11:00 το πρωί 1η σύναξη με θέμα «Άμωμος» (μετά το τέλος της σύναξης θα προσφερθεί φαγητό).
2. Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2024, 11:00 το πρωί, 2η σύναξη με θέμα «Ευλογητάρια».
3. Κυριακή 15 Δεκεμβρίου 2024, 11:00 το πρωί, 3η σύναξη με θέμα «Νεκρώσιμα Ιδιομελα».
4. Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2025, 11:00 το πρωί, 4η σύναξη με θέμα «Νεκρώσιμα Ιδιόμελα». (μετά το τέλος της σύναξης θα γίνει η ευλογία της Βασιλόπιτας).
5. Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2025, 11:00 το πρωί, 5η σύναξη με θέμα «Μακαρισμοί». (μετά το τέλος της σύναξης θα προσφερθεί φαγητό).
6. Κυριακή 23 Μαρτίου 2025, 11:00 το πρωί, 6η σύναξη με θέμα «Αποστολικό και Ευαγγελικό ανάγνωσμα».
7. Κυριακή 27 Απριλίου 2025, 11:00 το πρωί, 7η σύναξη με θέμα «Δέηση και συγχωρητική ευχή».
8. Κυριακή 18 Μαΐου 2025, 11:00 το πρωί, 8η σύναξη με θέμα «Απόλυση και ασπασμός».
9. Δευτέρα 23 Ιουνίου 2025, 07:30 το απόγευμα θα τελεστεί η Ακολουθία του Μεγάλου Πανηγυρικού Εσπερινού.
10.Τρίτη 24 Ιουνίου 2025, 07:00 το πρωί, Θα τελεστεί η Ακολουθία του Όρθρου και η Πανηγυρική Θεία Λειτουργία.
Λήξη των μηνιαίων συναντήσεων.
Α.Κ.Κ.
Α.Κ.Κ.